Ocieplanie dachu płaskiego – od czego zależy?
Podstawową decyzją, którą powinniście podjąć w przypadku termoizolacji płaskiego dachu jest wybór materiału. To, na który ostatecznie się zdecydujecie, będzie zależało od kilku czynników, takich jak układ warstw poszczególnych materiałów, sposób użytkowania połaci dachowej oraz rodzaj dachu. Warto pamiętać, że inaczej cały proces będzie przebiegał w przypadku ocieplenia dachu niewentylowanego, a inaczej – wentylowanego.
Izolacja dachu (stropodachu) niewentylowanego
Najczęściej konstrukcja stropu stanowi jednocześnie konstrukcję dachu. Trzeba w takiej sytuacji zapewnić odpowiednie nachylenie dachu, które można wykonać w warstwie wylewki bezpośrednio na płycie stropowej, bądź przez odpowiednie profilowanie w wierzchniej warstwie izolacji termicznej dachów płaskich. Przy niektórych starszych konstrukcjach stosowano niewentylowaną przestrzeń pomiędzy konstrukcją stropu a dachu. Obecnie jest to rozwiązanie nieuzasadnione ekonomicznie i technicznie.
Zaczynając od spodu, bezpośrednio na stropie układa się paroizolację, którą najczęściej stanowi specjalnie przeznaczona do tego celu folia (w pewnych układach warstw paroizolację można pominąć). Po niej następują warstwy izolacji termicznej i przeciwwodnej. Jeśli zdecydujemy się najpierw na izolację termiczną, to uzyskujemy tzw. tradycyjny układ; jeśli zastosujemy jako pierwszą izolację przeciwwodną (możliwe pominięcie paroizolacji na stropie) i dopiero na nią położymy izolację termiczną – układ odwrócony. Wierzchnie pokrycie dachów o spadku 3-10%, może składać się z tradycyjnej papy, papy termozgrzewalnej (obie w minimum 2 warstwach) albo membrany dachowej PVC lub EPDM. Alternatywą jest dach zielony albo balastowy (z warstwą dociskową ze żwiru).
Stropodachy tzw. nieużytkowe, czyli te, które nie są narażone na obciążenia użytkowe, poza okresowym serwisowaniem, można ocieplać dowolnym materiałem izolacyjnym. Wybór technologii i wierzchniego pokrycia zależy od parametrów dachu i oczekiwanego efektu końcowego.
Najbardziej popularne są płyty styropianowe, który jest materiałem lekkim i stosunkowo tanim (poza specjalnymi odmianami: nasiąkliwym, kruszącym się i wymagającym w obróbce). Jego ulepszoną wersją jest polistyren ekstrudowany (XPS).
Kolejnym możliwym izolatorem są twarde płyty z wełny mineralnej. Poza niekwestionowaną zaletą, jaką jest niepalność, wełna posiada kilka wad, które szczególnie szybko ujawniają się właśnie na dachu płaskim. Jest to tendencja do "zbijania" wraz z upływem czasu oraz znacznie pogarszające się właściwości izolacyjne w środowisku wilgotnym.
Gdy grubość izolacji z racji na ograniczoną ilość miejsca jest ograniczona, atrakcyjnym materiałem są płyty z pianki PiR i PUR. Dzięki znakomitemu współczynnikowi przewodności cieplnej są one bezkonkurencyjnym rozwiązaniem, pozwalającym obniżyć grubość izolacji nawet o połowę. Najlepiej wykorzystywać materiały termoizolacyjne w płytach z wyprofilowanymi krawędziami, które umożliwiają łączenie płyt na zakład.
Wraz z systemem piany poliuretanowej natryskowej pojawiła się alternatywa dla układania płyt termoizolacyjnych. System natryskowy pozwala na wyeliminowanie wad i nieszczelności pomiędzy płytami, sprawne wykonanie wywinięcia izolacji na ścianki attyki i jednolitą grubość izolacji o bardzo dobrej jakości. Wykonana izolacja jest szczelna, lekka i znakomicie przywiera do powierzchni.
Pianę poliuretanową charakteryzują takie same parametry izolacyjne jak wcześniej wymienione płyty PiR i PUR, przy czym nie posiada ona ich wad takich jak konieczność docinania płyt czy szczeliny pomiędzy nimi. W dodatku, zależnie od położenia warstwy izolacji przeciwwodnej, piana poliuretanowa stanowi dla niej równe podłoże i dodatkowo uszczelnia ją od wierzchu. Jeśli zdecydujecie się na zastosowanie piany poliuretanowej na dachu, koniecznie zadbajcie o odpowiednie zabezpieczenie przed promieniowaniem UV.
Ocieplanie dachu wentylowanego – jak zaprojektować izolację?
Z dachem wentylowanym mamy do czynienia, gdy pomiędzy konstrukcją stropu a dachu zaistnieje wentylowana warstwa powietrza. Zabieg ten korzystnie wpływa na termikę budynku, ale przy obecnym poziomie świadomości i wymagań stawianym budynkom, nie jest on konieczny do uzyskania zadowalających efektów.
W przypadku dachu wentylowanego, ocieplenie układa się bezpośrednio na warstwie stropu. Z uwagi na brak wymaganej wysokiej odporności na ściskanie, czy wpływ czynników zewnętrznych, podstawowym parametrem jaki bierze się pod uwagę jest współczynnik przewodzenia ciepła.
W takiej sytuacji można stosować wspomniane płyty styropianowe oraz maty z wełny mineralnej i drzewnej. Świetnie sprawdzi się też izolacja z piany natryskowej, która doskonale wypełni wszystkie zakamarki,. Warto pamiętać, że posiada ona lepsze parametry izolacyjne w porównaniu do wymienionych wyżej materiałów.
Jeśli przestrzeń wentylacyjna jest niewielka, można skorzystać z tzw. metody wdmuchiwania w tę przestrzeń materiału ociepleniowego – celulozy, granulatu czy styropianu. Izolacja dachu płaskiego za pomocą wdmuchiwania pozwala na dotarcie do każdej przestrzeni, w której nie jest możliwe ułożenie izolacji w sposób tradycyjny. Alternatywą jest wykonanie izolacji przed położeniem pokrycia dachowego.
W przypadku dachu wentylowanego następuje rozdzielenie powierzchni izolacji termicznej od powierzchni przykrycia dachowego. Powietrze krążące pomiędzy nimi ma za zadanie wyrównanie ciśnienia, swobodną transmisję pary wodnej i zmniejszenie nagrzewania się warstw nastropowych. To rozwiązanie korzystne pod względem cieplnym i wilgotnościowym.
Przestrzeń wentylowana powinna mieć w najniższym punkcie nie mniej niż pięć centymetrów, optymalnie ok. 10-15 i więcej. Ważne jest wykonanie otworów wentylacyjnych (koniecznie z zabezpieczeniem w postaci siatki przed ptakami i gryzoniami), które pozwolą na swobodny przepływ powietrza i zapobiegną gromadzeniu się wilgoci.
Ocieplanie dachu płaskiego pianką poliuretanową – same zalety
W termoizolacji dachów płaskich doskonale sprawdzi się zamkniętokomórkowa pianka poliuretanowa aplikowana metodą natryskową. Ocieplenie tego typu polega na nałożeniu kilku warstw pianki PUR, z których każda ma grubość około 1-2 cm. Efektywna warstwa izolacji dachowej może wynosić, zależnie od zapotrzebowania, od 3 do 12 cm grubości.
Zaletą wykorzystania tego materiału jest lekka, trwała, bezspoinowa powłoka o znakomitych parametrach izolacyjności termicznej. Izolacja dachu płaskiego idealnie zespaja się z podłożem i stanowi znakomite podłoże do wykonania wierzchniej warstwy. Łącznie z warstwą powłokową chroniącą przed promieniowaniem UV oraz stojącą wodą, pianka PUR doskonale zabezpiecza dach przed niekorzystnym działaniem warunków atmosferycznych, takich jak deszcz czy wiatr.
Do pian natryskowych zalecane są systemy powłokowe natryskowe bądź malowane, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by zastosować membranę PVC lub papę termozgrzewalną klejoną do podłoża. Szkoda byłoby przebijać metalowymi łącznikami tak znakomitą izolację.